Metode izdvajanja zvuka. Udarci gudačkih instrumenata Henri Barbusse na Emile Zola

Henri Barbusse. Iz ličnih sećanja* Bio sam u Moskvi. To je bilo nakon naše pobjede. Lenjin je već bio predsjedavajući Vijeća narodnih komesara. Bio sam s njim zbog nekog posla. Pošto je završio stvar, Lenjin mi je rekao: „Anatolije Vasiljeviču, ponovo sam pročitao Barbusovu „Vatru”. Kažu da je pisao

Henri Barbusse

Henri Barbusse Predratna djela A. Barbussea (zbirka pjesama “Ožalošćeni”, romani “Oni koji pitaju”, “Pakao” i priče “Mi smo drugi”) prožeta su nezadovoljstvom, sumornim razočaranjem i melanholija, odlazak iz stvarnosti u svijet profinjenog psihološkog

Na gudačkim gudačkim instrumentima koriste se tri načina proizvodnje zvuka: arco, pizzicato i col legno.

Arco(talijanski arco - luk) - glavni način sviranja. Uobičajeno mjesto za pomicanje gudala po strunama je sredina udaljenosti između mosta i donjeg kraja prsta. Kretanje luka prema dolje (od bloka do kraja) naziva se guma (crtica) i označeno je znakom " ", a kretanje luka prema gore (od kraja do bloka) naziva se pousse (pousse) i označen je znakom “V”.

(tal. pizzicato - čupanje) - proizvodi zvuk čupanjem žice prstom desne ruke, ponekad prstima lijeve ruke. Zvučnost pri sviranju pizzicata je nagla i kratkotrajna. Nastao kao onomatopeja za trkačke instrumente (gitara, harfa), pizzicato je kasnije dobio samostalan značaj u stvaranju kontrasta boja.

U bilješkama, arco se postavlja kada prelazite s pizzicata na igru ​​s gudalom.

P. Čajkovski je briljantno koristio pizzicato u skercu Četvrte simfonije, povjeravajući ekstremne epizode u potpunosti instrumentima porodice violina.

Col legno(talijanski col legno - sa drškom) - proizvodi zvuk laganim tapkanjem po žicama poleđina luk (trska). Ovo proizvodi suv, nagao zvuk. Ova tehnika sviranja se koristi za stvaranje vizuelnih i drugih efekata. Tako je A. Glazunov koristio col legno za prikaz zvukova grada u baletu „Godišnja doba“.

Udarci su različite tehnike za pomicanje luka. One prenose semantičko značenje muzike koja se izvodi, pa se s pravom mogu smatrati najvažnijim sredstvom muzičke izražajnosti pri sviranju na gudalskim instrumentima.

Najbogatija praksa sviranja, prvenstveno na violini i violončelu, tokom dugog vremenskog perioda nakupila je mnogo raznovrsnih poteza, između kojih je u nekim slučajevima teško povući definitivnu granicu i razvrstati ih. Stoga ćemo se u nastavku fokusirati na najosnovnije poteze i samo ukratko dotaknuti neke od njihovih najčešćih varijanti.

Glavnim udarcima treba smatrati detache, legato, razne vrste staccato i spiccato, kao i tremolo. Detache (francuski) - potez sa izrazitim napadom, jasno deklamatorske prirode. Ovaj potez se koristi za izvođenje energičnih fraza koje zahtijevaju veliku punoću i bogatstvo tona:

U brzom kretanju poteza odvajanja mogu se svirati i konstrukcije motoričkog reda, uključujući prilično brze pasaže (ako je potrebno postići dovoljnu punoću zvuka):

Ako se detache izvodi s najdužom dužinom gudala za dati tempo, do korištenja cijelog zamaha, tada se ova tehnika obično naziva grand detache:

Kao što se vidi iz svih navedenih primjera, glavna prepoznatljiva karakteristika detachea, bez obzira na tempo, jačinu zvuka i zamah gudala, je izvođenje jedne note za svaki pokret gudala u jednom smjeru. Na osnovu ove karakteristike, ovaj i drugi slični potezi (na primjer, dolje opisan sautille) nazivaju se podijeljenim.
Naprotiv, legato je potez koji uključuje nekoliko nota na jednom gudalu. Za razliku od deklamativnog karaktera detačea, glatki pokret legata u najvećoj mjeri reproducira upravo pjesmu, arijatsku stranu ljudskog pjevanja.

U legato notaciji, svaka liga predstavlja jedan smjer luka. Evo primjera melodijskih fraza koje se izvode legato:

Staccato udarci - staccato i spiccato - međusobno se razlikuju po tome što se staccato izvodi bez podizanja gudala sa tetive, dok se spiccato zasniva upravo na odbijanju gudala nakon svakog dodira sa tetivom.

Što se tiče četvrtinskih nota sa tačkama iznad njih, u ovom slučaju je dužina samog zvuka (guranje gudalom) mnogo kraća od perioda slabljenja zvučnosti (skoro potpuno zaustavljanje pokreta gudala). Osim toga, prije svakog novog guranja postoji pravo zaustavljanje za promjenu smjera kretanja. Sličan način sviranja staccato s naglašenim podijeljenim potezom naziva se martele. Ponekad je naznačeno izduženim šiljastim klinovima iznad nota ili verbalnom indikacijom.
Svaka nota redovnog stakata može se odsvirati u istom ili suprotnom smjeru kretanja gudala u odnosu na prethodnu(e).

U donjem primjeru, stakato s interpunkcijom može se svirati na dva načina: s podijeljenim udarcem (tj. naizmjeničnim ∏ i V) i dvije stakato note po smjeru gudala:

Stoga se dvije ili više stakato nota mogu svirati u jednom smjeru. Svaki od njih ima svoj poseban lagani pokret (guranje) sa lukom.

Navedimo, na primjer, prilično uobičajenu tehniku ​​u virtuoznoj praksi sviranja značajnog broja stakato nota u jednom smjeru gudala (lakše prema gore); Treba samo napomenuti da se tokom grupne igre ovaj udarac ne primjenjuje:

Kao što je gore spomenuto, spiccato je glavni udarni udar. glavna karakteristika takvi dodiri - njihova lakoća, prozračnost.
Evo nekoliko primjera različitih upotreba spiccata. Graciozan, umjereni odlomak iz uvertire Orašara:

Sautille se od običnog spiccata razlikuje po tome što kako se brzina povećava, izvođač prestaje kontrolirati pojedinačne pokrete gudala i od tog trenutka počinje prevladavati mehanička, motorička priroda zaveslaja, regulirana elastičnošću luka, njegovim sposobnost odgurivanja od strune.

Primjer sautillea je "Bumbarov let" iz "Priče o caru Saltanu":

Ali i kada se krećete s žice na žicu, na primjer, kada izvodite arpežiirane grupe na tri ili četiri žice:

Uz pomoć skakaćih pokreta motora nemoguće je postići bilo kakvu značajniju zvučnu snagu.

Jedan od najčešćih orkestralnih udaraca je tremolo. To je ponavljanje jedne note brzim naizmjeničnim kretanjem gudala u različitim smjerovima bez podizanja sa žice (tzv. tremolo desne ruke). Što je glasniji zvuk koji trebate proizvesti kada svirate tremolo, to je veći zamah koji morate napraviti gudalom. Glasnu zvučnost proizvodi sredina luka s velikim zamahom pokreta; naprotiv, jedva čujni tremolo (doslovno šuštanje) može se dobiti samo na kraju gudala, uz gotovo neprimetno kretanje istog.

Gudačka grupa je osnova simfonijskog orkestra. Najbrojniji je (u malom orkestru ima 24 izvođača, a u velikom orkestru do 70 ljudi). Uključuje instrumente iz četiri porodice, podijeljene u 5 dijelova. Divisi tehnika (podjela) omogućava formiranje bilo kojeg broja partija. Ima ogroman raspon od C kontra oktave do G četvrte oktave. Posjeduje izuzetne tehničke i izražajne mogućnosti.

Najvredniji kvalitet gudačkih instrumenata je ujednačenost zvuka u cijeloj masi. Ovo je objašnjeno isti uređaj svi gudački instrumenti, kao i slični principi proizvodnje zvuka.

Bogatstvo ekspresivne mogućnostižice su povezane s raznim tehnikama pomicanja gudala po strunama - udarcima. Način na koji se gudalo drži ima veliki uticaj na karakter, snagu, tembar zvuka i fraze. Stvaranje zvuka lukom - arco. Udarci se mogu podijeliti u tri grupe.

Prva grupa: ujednačeni, glatki pokreti bez napuštanja žica. Odvoji se– svaki zvuk se pušta odvojenim pokretom gudala.

Tremolo- brza izmjena dva zvuka ili ponavljanje istog zvuka, stvarajući efekat drhtanja, drhtanja, treperenja. Ovu tehniku ​​je prvi upotrijebio Claudio Monteverdi u operi "Bitka kod Tankreda i Klorinde." Legato – spojeno izvođenje nekoliko zvukova po pokretu gudala, stvarajući efekat jedinstva, melodičnosti i širine disanja. Portamento - zvuk se proizvodi laganim guranjem gudala.

Druga grupa udaraca: guranje gudalom, ali bez napuštanja struna. Non legato, martele– svaki zvuk se proizvodi zasebnim, energičnim pokretom gudala. Staccato– nekoliko kratkih, naglih zvukova po pokretu luka.

Treća grupa udaraca su udarci u skoku. Spiccato– poskakujući pokreti gudala za svaki zvuk.

Staccato volant– leteći stakato, svira nekoliko zvukova jednim pokretom luka.

Kako bi se uočljivo promijenio tembar gudačkih instrumenata, koriste se i specifične tehnike sviranja.

Prijem col legno- udaranje po struni drškom gudala izaziva kucanje, smrtonosni zvuk. Zbog svoje ekstremne prirode, ova tehnika se rijetko koristi, u posebnim slučajevima. Prvi ga je uveo Berlioz u petom dijelu Simfonije Fantastique - "San u noći subote". Šostakovič ga je koristio u „epizodi invazije“ iz Sedme simfonije.

Zvuk gudačkih instrumenata postaje potpuno neprepoznatljiv kada se svira trzanjem - pizzicato. Gudački picikato zvuči suvo i naglo - Delib „Pizikato” iz baleta „Silvija”, Četvrta simfonija Čajkovskog, skerco.

Da biste oslabili ili prigušili zvuk, koristite utišavanje ( con sordino) - gumena, gumena, koštana ili drvena ploča koja se postavlja na žice na stalku. Surdina takođe menja tembar instrumenata, čineći ga mat i toplim, kao u delu „Death of Ose” iz Grigove svite „Peer Gynt”. Zanimljiv primjer je i „Let bumbara“ iz III čina opere „Priča o caru Saltanu“ Rimskog-Korsakova - zvuk prigušenih violina stvara potpunu iluziju zujanja.

Svijetla koloristička tehnika sviranja žičanih instrumenata - harmonike. Harmonici imaju vrlo poseban tembar, nedostaju im punoća i emocionalnost. U forteu, harmonici su kao iskre, u klaviru zvuče fantastično, misteriozno. Zviždanje harmonika podseća na najviše zvuke flaute.

U drugoj polovini 20. stoljeća potraga za povećanom ekspresivnošću dovela je do toga da su počeli proizvoditi zvukove na žičanim instrumentima koji bi se ranije smatrali neumjetničkim. Na primjer, igra na štandu sul ponticello stvara oštru, zviždaću, hladnu zvučnost. Igra iznad prsta sul tasto – zvučnost je oslabljena i tupa. Koristi se i sviranje iza stalka, na vratu i tapkanje prstima po tijelu instrumenta. Sve ove tehnike prvi je upotrebio K. Penderecki u svojoj kompoziciji za 52 gudačka instrumenta „Lament za žrtve Hirošime” (1960).

Na svim gudačkim instrumentima možete istovremeno svirati dvostruke note, kao i tri i četiri zvučna akorda, koji se sviraju graciozno ili arpedgiato. Takve kombinacije lakše se izvode s praznim žicama i koriste se u pravilu u solo radovima.

Preci gudalskih instrumenata bili su arapski rebab, perzijski kemancha, koji je u Evropu došao u 8. veku. Putujući muzičari srednjovjekovne Evrope pratili su se Fidele i Rebeka. Tokom renesanse postali su široko rasprostranjeni viole, ima tih, prigušen zvuk. Porodica viola bila je brojna: viola da braccio, viola da gamba, viola d amore, bas, kontrabas viola, bastard viola - sa glavnim i rezonatorskim žicama. Viole su imale 6–7 žica, koje su bile štimovane u četvrtinama i tercama.